PetaPixel informuje, że publikując zdjęcie kopenhaskiej syrenki można popaść w kłopoty finansowe. Okazuje się bowiem, że zgodnie z duńskim prawem zakazane jest publikowanie zdjęć utworów wystawionych w miejscach publicznych bez uzyskania stosownej zgody. Oczywiście prawo duńskie nie zakazuje fotografowania Małej Syrenki czy innych dzieł wystawionych publicznie. Jeżeli jednak zdjęcie takie chcemy opublikować, a cel publikacji jest związany z działalnością gospodarczą, to trzeba mieć stosowną zgodę (zapewne licencję). Jak widać co kraj to obyczaj. Przypomnę, że nasze regulacje prawne są w tym zakresie zupełnie odmienne. Zgodnie z art. 33 pkt 1 Ustawy wolno rozpowszechniać utwory wystawione na stałe na ogólnie dostępnych drogach, ulicach, placach lub w ogrodach, jednakże nie do tego samego użytku. Nie ma więc prawnych możliwości zakazania publikacji zdjęć lub domagania się opłaty z tytułu publikacji zdjęć dzieł sztuki wystawionych w miejscach określonych w art. 33 pkt 1. Co więcej nasze prawo bardzo szeroko interpretuje dozwolony użytek określony w tym przepisie. Takie zdjęcie można wykorzystać nie tylko na blogu, prywatnej stronie WWW, ale może być zaprezentowane w folderze reklamowym Twojej firmy, czy być wykorzystane jako pocztówka. Gdyby Mała Syrenka z Kopenhagi była postawiona w Polsce na Placu Zamkowym, to jej zdjęcia mogłyby być wykorzystywane także dla celów businessowych, a następcy prawni autora nie mieliby podstaw do żądania jakichkolwiek opłat.
„Producent reklamy, robiąc zdjęcia czy kręcąc film, może […] utrwalić również pomnik lub dzieło architektury, i to także takie, do którego nie wygasły jeszcze prawa autorskie.” /*
Należy jednak również pamiętać, że korzystanie z utworu przekraczające dozwolony użytek chronionych utworów niezależnie od okoliczności faktycznych wymaga zezwolenia twórcy lub jego spadkobierców/** Przekroczenie dozwolonego użytku i brak zgody to proszenie się o kłopoty. 😉
* * * * *
Na temat licencji ustawowej wynikającej z art. 33 pkt 1 Ustawy pisałem wcześniej m.in. w „Galeria w O.”.
* Barta Janusz, Markiewicz Ryszard. „Reklama jako utwór.”
** Pismo z dnia 12 marca 2002 r. Ministra Kultury (DP/WPA.024/41/02)