Na F-LEX pisałem już o odpowiedzialności karnej w związku z naruszaniem autorskich praw majątkowych. Warto przypomnieć, że ?ściąganie utworów? z sieci niekoniecznie musi być przestępstwem. W zasadzie trzeba pokusić się o stwierdzenie, że ?ściąganie utworów? z sieci nie stanowi przestępstwa, pod warunkiem, że nie jest to utwór w postaci programu komputerowego. Zgodnie z przepisami art. 77 Ustawy do utworów komputerowych nie mają zastosowanie m.in. przepisy o dozwolonym użytku. Są oczywiście sytuacje, w których ściąganie utworów może spowodować zainteresowanie organów ścigania.
Art. 116. 1. Kto bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom rozpowszechnia cudzy utwór w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Z taką sytuacją będziemy mieli do czynienia w przypadku ściągania utworu z sieci w ramach korzystania z rozwiązań P2P (peer to peer). Same programy P2P są w zasadzie legalne, a ich posiadanie na komputerze nie jest dowodem na nielegalną działalność. Co więcej również korzystanie z P2P nie musi zawsze oznaczać działalności nielegalnej. Ocena prawna użytkowania P2P może ulec diametralnej zmianie w przypadku, gdy za pomocą takiego programu wymieniamy się z osobami postronnymi utworami w rozumieniu Ustawy. Pamiętajmy, że korzystając z oprogramowania P2P nie tylko ściągamy utwory, ale jednocześnie udostępniamy utwory posiadane na własnym dysku (czytaj – rozpowszechniamy cudze utwory). Organy ścigania przyjmują, że użytkownicy aplikacji P2P nie są osobami pozostającymi w związku osobistym, tym samym korzystający z P2P dokonuje niedozwolonego rozpowszechniania cudzych utworów. Jeżeli jednak korzystający z P2P są osobami pozostającymi w związku osobistym to wymiana utworami za pośrednictwem P2P nie byłaby bezprawna. Dlaczego? Bo w takiej sytuacji mielibyśmy do czynienia z dozwolonym użytkiem. Zapewne pamiętacie, że art. 23 ust. 1 Ustawy zawiera ustawową licencję pozwalającą na korzystanie z cudzych utworów. Zgodnie z art. 23 ust. 2 Ustawy zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego.
* * * * *
Jak wyglądała w praktyce karalność za przestępstwo z art. 116 ust. 1 Ustawy? Oto kilka informacji za 2012 r. przygotowanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Osądzono 362 sprawy, z czego 206 zakończyło się umorzeniem postępowania. Wyroki skazujące wydano w 156 sprawach, z czego karę pozbawienia wolności zasądzono w 36 sprawach (wszystkie w zawieszeniu), w 111 sprawach orzeczono grzywnę, a w 8 karę ograniczenia wolności. Niedużo, jak na potęgę Internetu oraz na permanentne naruszanie majątkowych praw autorskich przez użytkowników Internetu.
* * * * *
PS. Już niedługo blog będzie dostępny jedynie pod domeną www.f-lex.pl. Jeżeli nadal masz zamiar czytać F-Lex-a, a w ulubionych masz go zapisanego pod inną domeną, to należałoby to szybko zmienić (najpóźniej do 7 lipca 2014).
