Wizerunek człowieka należy do dóbr osobistych chronionych zarówno przez przepisy art. 23 i 24 kodeksu cywilnego, jak również przez art. 81 Ustawy. Zgodnie z art. 81 § 2 pkt 2 Ustawy nie wymaga zezwolenia na rozpowszechnianie wizerunku osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, czy publiczna impreza. Zgodnie z przyjętym orzecznictwem wyliczenia te (zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza) mają jedynie charakter przykładowy. Sąd Apelacyjny w Warszawie w sprawie pod sygnaturą I Aca 509/04 uznał, że ?Wyliczenie sytuacji, o której mowa w art. 81 § 2 pkt 2 u.p.a. i p.p., ma charakter niewyczerpujący, co wynika ze sformułowania „całości takiej jak”, a więc dopuszczalna w takiej sytuacji jest wykładania rozszerzająca na inne, niewymienione, okoliczności.?
W celu stwierdzenia czy ma zastosowanie ustawowa licencja, przewidziana w art. 81 ust. 2 pkt 2 Ustawy, rozstrzygające znaczenie ma ustalenie relacji między wizerunkiem osoby domagającej się ochrony a pozostałymi elementami jego treści. Jeżeli okaże się, że wizerunek osoby stanowi jedynie element akcydentalny lub akcesoryjny prezentowanej całości (w razie usunięcia wizerunku nie zmieniłby się jej przedmiot i charakter), to nie jest wymagana zgoda na publikację wizerunku.
Wizerunek osoby stanowi wyłącznie element akcydentalny lub akcesoryjny zdjęcia wtedy, gdy w razie jego usunięcia nie zmieniłby się przedmiot i charakter zdjęcia. Rozpowszechnianie zdjęcia z utrwalonym wizerunkiem osoby stanowiącej element akcydentalny lub akcesoryjny nie wymaga zezwolenia tej osoby. Publikujący taką fotografię nie musi obawiać się przegrania procesu o ochronę dóbr osobistych w związku z taką publikacją wizerunku.
PS1. Trudne słowa 🙂
akcesoryjny ? drugorzędny, dodatkowy
akcydentalny ? przypadkowy, przygodny
PS2. Wpis został okraszony 4 zdjęciami z Włoch, gdzie dwa z nich ilustrują życie ulicy we Florencji (zapewne obroniły by się przed zarzutem naruszenia wizerunku) oraz dwa z leniwych uliczek Montepulciano i Pienzy ( w żadnym przypadku nie da się wykazać, że osoby znajdujące się fotografiach stanowią jedynie dodatek do zdjęcia).