W lutym na blogu była ?flauta? i za wiele się nie działo, co było skutkiem wielu obowiązków służbowych i krótkiego urlopu autora. Obiecuję, że to się zmieni. Oczywiście do następnego ?zapalenia płuc? w pracy i urlopu. 🙂 Dzisiaj kilka słów o planowanych zmianach dotyczących odpowiedzialności karnej za rozpowszechnianie cudzych utworów. O obecnie obowiązujących zasadach pisałem w notatce ?Rozpowszechnianie cudzego utworu?.
Obecnie przepis art. 116 Ustawy brzmi następująco:
?Art. 116. 1. Kto bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom rozpowszechnia cudzy utwór w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w ust. 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
3. Jeżeli sprawca uczynił sobie z popełniania przestępstwa określonego w ust. 1 stałe źródło dochodu albo działalność przestępną, określoną w ust. 1, organizuje lub nią kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5.
4. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.?
Po nowelizacji art. 116 miałby następujące brzmienie:
„Art. 116. 1. Kto bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom oraz w celu osiągnięcia korzyści majątkowej rozpowszechnia cudzy utwór w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
2. Jeżeli sprawca uczynił sobie z popełniania przestępstwa określonego w ust. 1 stałe źródło dochodu albo działalność przestępną, określoną w ust. 1, organizuje lub nią kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5.
3. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa nieumyślnie, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.”
Skupimy się tylko na art. 116 ust. 1 Ustawy. Co przynosi proponowana zmiana? Przestępstwem przestaje być nieuprawnione rozpowszechnianie cudzych utworów, jeżeli nie osiąga się z tego tytułu korzyści majątkowych. Jeżeli więc pan Kaziu bez mojej zgody umieści moje zdjęcie na swoim blogu, to nie popełni przestępstwa. Obecnie samo bezprawne rozpowszechnianie cudzego utworu stanowi przesłankę przedmiotową przestępstwa określonego w art. 116 ust. 1 Ustawy. Po zmianie będzie musiała nastąpić dodatkowa przesłanka podmiotowa w postaci ?osiągnięcia korzyści majątkowych?. Dla karnistów jest to dolus directus coloratus.
Co stoi u podstaw takiej zmiany (w sumie dla amatora w wielu wypadkach niekorzystnej)? Działanie różnej maści kancelarii prawnych zajmujących się copyright trolling. W uzasadnieniu projektu możemy przeczytać m.in.:
?Wobec masowego i zautomatyzowanego wykorzystywania przepisów karnych do realizowania roszczeń cywilnoprawnych na koszt Skarbu Państwa oraz braku przeszkód prawnych do zmiany przedmiotowego przepisu, zmiana ta przyniesie wymierne skutki w postaci racjonalnego wykorzystywania zasobów osobowych i finansowych organów ścigania i skupieniu ich na czynach szczególnie godzących w uprawnionych z praw autorskich. Zmiana ta nie przeszkodzi również realizacji słusznie przysługujących twórcom i innym uprawnionym z praw autorskich roszczeń cywilnoprawnych wobec osób naruszających te prawa.?
PS. F-LEX jest kierowany do fotografów, a nie prawników, więc nie zajmuję się tutaj analizą prawną całej nowelizacji. Projekt jednak nie spotkał się z przychylną opinią Sądu Najwyższego w związku z pewną niespójnością całego nowego art. 116. Zainteresowanych odsyłam do opinii SN.
