Czytelniczko bądź Czytelniku! Jeżeli jesteś pogodynką w jednej z telewizji ogólnopolskich, to zapewne jesteś osobą zaliczaną do osób powszechnie znanych, a to wiąże się z pewnymi konsekwencjami i ograniczeniami w zakazie ochrony Twojego wizerunku. Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 29 listopada 2018 r., sygn. akt I ACa 974/17, zajmował się między innymi kwestią odpowiedzialności za publikację zdjęć osoby znanej oraz odpowiedzialności wydawcy portalu za treści niedozwolone umieszczane pod zdjęciami przez osoby trzecie, czyli użytkowników portalu.
Na F-Lex zajmiemy się jedynie kwestią zdjęć i wizerunku. Pomimo, że hejtowi mówię stop, to tym zagadnienie nie będę się tu zajmował. Chętnych odsyłam do treści uzasadnienia wyroku, które znajdziecie TU. Zanim przejdziemy do sedna krótkie przypomnienie najważniejszych zasad dotyczących wizerunku.
- Zgodnie z art. 81 Ustawy tylko od woli portretowanego zależy dopuszczalność rozpowszechniania portretu.
- Osoba portretowana może się sprzeciwiać publikacji bez racjonalnego uzasadnienia zarówno z powodu sposobu, w jaki została przedstawiona na wizerunku, jak i np. w celu uzyskania wynagrodzenia za udzielenie zgody.
- Okoliczność, że rozpowszechnienie wizerunku nastąpiło za zgodą portretowanego, nie zwalnia osób trzecich, które zamierzają dalej rozpowszechniać taki wizerunek, od uzyskania ?ponownej” zgody ze strony uprawnionego.
- Zezwolenie na rozpowszechnianie wizerunku może być udzielone w formie dowolnej, ale zgoda ta musi być niewątpliwa, tzn., że ?osoba jej udzielająca musi mieć pełną świadomość nie tylko formy przedstawienia jej wizerunku, ale także miejsca i czasu publikacji, zestawienia z innymi wizerunkami i towarzyszącego komentarza”
- Ochrona dobra osobistego, jakim bez wątpienia jest wizerunek, przewidziana w przepisach prawa cywilnego, przysługuje w razie bezprawnego naruszenia dobra osobistego.
- Bezprawność jest kategorią obiektywną.
- Działanie podmiotu naruszającego dobra osobiste może być bezprawne chociażby nie było zawinione.
- Bezprawność działania wyłącza w szczególności: działanie w ramach porządku prawnego, tj. postępowanie dozwolone przez obowiązujące przepisy oraz wykonywanie prawa podmiotowego, zgoda uprawnionego na takie działanie, sprzeczność żądania ochrony z zasadami współżycia społecznego, działanie w ramach porządku prawnego, działanie w obronie uzasadnionego interesu społecznego, obrona konieczna, czy też stan wyższej konieczności.
Teraz do sedna. Jeżeli więc jesteś pogodynką bądź główną twarzą dobrej zmiany w telewizji na Woronicza bądź zaprzańcem kontestującym dzień w dzień polityczną rzeczywistość występującym w telewizji na Wiertniczej, a może twarzą odwiertów geotermalnych telewizji z Torunia i ktoś rozpowszechnia Twój wizerunek utrwalony w programie telewizyjnym, a zatem w związku z Twoją działalnością zawodową , to takie rozpowszechnianie nie jest zachowaniem bezprawnym i nie wymaga Twojej zgody. W takich okolicznościach publikowanie Twojego wizerunku w związku z działalnością telewizyjną nie wymaga zezwolenia, o którym mowa w art. 81 ust. 1 Ustawy. W orzecznictwie przesądzone jest bowiem, że do kategorii osób publicznych, o których mowa w art. 81 ust. 2 pkt 1 Ustawy należą zarówno osoby sprawujące funkcje publiczne, jak i osoby, które nie pełniąc ich, odgrywają rolę w różnych dziedzinach życia publicznego, takich jak polityka, życie społeczne, kultura, sztuka, a pośród nich – aktywni w tych ostatnich dziedzinach, cieszący się znacznym zainteresowaniem publiczności i mediów artyści, gwiazdy rozrywki (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 września 2013 r., sygn.. akt I CSK 739/12.
Na marginesie można dodać, że osoba taka nie będzie naruszać Twojego prawa do wizerunku, ale przy okazji (jeżeli nie ma zgody) może naruszyć prawa autorskie producenta programu, w którym wystąpiłeś.
PS. W bonusie tekst jednolity ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
