F-LEX
  • Ogólne
  • Wizerunek
  • Prawo Autorskie
  • Moje zdjęcia
  • O mnie

Bajka o smoku, czyli rzecz o podatkach

10 lutego 2014

Happy end

28 grudnia 2011

Iloczyn, czyli matematyką w naruszyciela

19 kwietnia 2012

To nie ja byłam Ewą

28 listopada 2012

Jak dyskutować

19 października 2015

Dalsze losy utworu osieroconego

4 czerwca 2013

Mój wizerunek, moja krzywda

7 marca 2012

Cel

22 lipca 2014
Kamienista plaża na Maderze
Utwór

Zdjęcie jako utwór

przez dar_wro 27 maja 2013
dar_wro

Jeżdziec na koniu na bezdrożacg toskańskich pólDzisiaj kilka słów na temat zdjęcia. Przyjmuje się, że po usłyszeniu trzasku migawki powstaje utwór. O fotografii, jako utworze w rozumieniu Ustawy pisałem już kilkakrotnie na blogu. Znalazłem ciekawe – jeszcze gorące, bo z 22 marca 2013 r. – orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku (sygn. akt I ACa 827/11), dotyczące m.in. zdjęć. Sprawa ciekawa, bo pojawiło się kilka opinii biegłych i co ciekawe, opinii czasem sprzecznych. Pokazuje to najlepiej, że nawet biegli nie zawsze potrafią jednoznacznie ustalić, czy dane zdjęcie jest utworem, czy też nie. Dla przypomnienia ustawowa definicja utworu.

Art. 1. 1. Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

W opinii biegłego – przygotowującego opinię w postępowaniu przed sądem I instancji – zdjęcie może być uznane za utwór, gdy posiada indywidualny charakter, co przejawia się przez:

Kontynuuj czytanie

27 maja 2013 12 komentarzy
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Wydmy na duńskiej plaży nad Morzem Północnym
LicencjaUmowa

Sprzedajemy prawa

przez dar_wro 21 maja 2013
dar_wro

Nie jestem zwolennikiem przenoszenia autorskich praw majątkowych do zdjęć (licencja wydaje się jakaś ?rozsądniejsza?), ale są czasem takie sytuacje, gdy trzeba przenieść te prawa na inną osobę. Dzisiaj krótka ściąga, co powinno znaleźć się  w umowie. O umieszczeniu informacji kto, komu i  co, to  chyba nie muszę przypominać. 🙂
Pisząc lub negocjując umowę :

  • Warto dokładnie i precyzyjnie określić pola eksploatacji, czyli w jakich celach i formie możliwe będzie wykorzystanie nabytych zdjęć. Przypomnę, że autorskie prawa majątkowe mogą być zbywane na poszczególnych polach eksploatacji. W praktyce może oznaczać to np., że firma X nabędzie te prawa do wykorzystywania zdjęć w publikacjach książkowych, inna firma otrzyma prawo eksploatacji ich w Internecie, a jeszcze inna do wydawania w formie pocztówek. Każdy z tych podmiotów nabył autorskie prawa majątkowe, ale? w innym zakresie. Warto więc za każdym razem poświęcić trochę czasu na ustalenie tychże zasad. Zwłaszcza,  że można sprzedać dużo za niewiele.
  • Powyższe ma również swój wymiar merkantylny. Zgodnie z art. 45 Ustawy, jeżeli umowa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje odrębne wynagrodzenie za korzystanie z utworu na każdym odrębnym polu eksploatacji.  Wiadomo, że cena za przeniesienie praw majątkowych na jednym z pól powinna być niższa, niż na wielu. Tutaj macie pole do popisu i możecie się sprawdzić w roli negocjatora. 🙂
  • To, czy nabywcy będzie przysługiwało prawo do zezwalania na wykonywanie prawa zależnego, jest decyzją fotografa. Zgodnie z art. 46 Ustawy, jeżeli umowa nie stanowi inaczej, twórca zachowuje wyłączne prawo zezwalania na wykonywanie zależnego prawa autorskiego, mimo że w umowie postanowiono o przeniesieniu całości autorskich praw majątkowych.
  • Wyzbywając się autorskich praw majątkowych możesz zabezpieczyć się przed dalszym ich przenoszeniem przez nabywcę. Wymaga to jednak umieszczenia w umowie klauzuli, z której będzie wynikało, że nabywca nie może przenieść ich na inną osobę (art. 41 ust.1 pkt 1 Ustawy)

Przypominam, że aby umowa przenosząca autorskie prawa majątkowe była ważna, musi zostać zawarta na piśmie. Nie można przenieść takich praw na podstawie umowy ustnej. Po prostu będzie ona nieważna.

Art. 53. Ustawy. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności.

Kiedy będzie zachowana forma pisemna? Odpowiedzi trzeba szukać w przepisach kodeksu cywilnego.

Art. 78. § 1. Do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Do zawarcia umowy wystarcza wymiana dokumentów obejmujących treść oświadczeń woli, z których każdy jest podpisany przez jedną ze stron, lub dokumentów, z których każdy obejmuje treść oświadczenia woli jednej ze stron i jest przez nią podpisany.
§ 2. Oświadczenie woli złożone w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej.

21 maja 2013 1 komentarz
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Skalne kominy w tureckiej Kapadocji
TwórcaUtwór

Utwór zależny w praktyce

przez dar_wro 12 maja 2013
dar_wro

Dzisiaj praktyczna powtórka z dwóch pojęć ustawowych, które maja istotne znaczenie dla fotografa. Mowa będzie o utworze zależnym i integralności utworu w praktyce.  Teoretycznym rozważaniom dotyczącym utworu zależnego był poświęcony m.in. wpis ?Inspiracja czy utwór zależny?, czy ?Ludzie listy piszą?, natomiast integralności ?Integralność, czyli rzecz o manipulacji?. Pomysł na wpis powstał w wyniku oglądania zdjęć w jednej z galerii internetowych i dyskusji z autorem o zdjęciu. Oryginalne zdjęcia, którymi się dzisiaj posłużę nie są moje, udostępnił mi je Andrzej Gąsiorowski, za co dziękuję. 🙂 Poniżej oryginalne zdjęcie, jakie otrzymałem od autora. Jedyną rzeczą, którą zrobiłem było jego przeskalowanie dla celów bloga.

(c) Andrzej Gąsiorowski – W Palencii III

Samo przeskalowanie zdjęcia, o ile się ma uprawnienie do korzystania z niego (majątkowe prawa autorskie lub licencja) nie jest ingerowaniem w dzieło.  Przypominam, że nienaruszalność treści i formy utworu oraz jego rzetelne wykorzystanie jest jednym z elementów osobistych praw autorskich (art. 16 pkt 3 Ustawy). Warto więc o tym pamiętać podpisując umowę licencji lub przeniesienia majątkowych praw autorskich. Mało kto to robi, a warto ustalić w umowie ?reguły gry?, co wolno, a czego nie wolno robić licencjobiorcy czy nabywcy praw majątkowych (nie tylko w zakresie pół eksploatacji). To, że ktoś uzyskał uprawnienie do np. publikacji fotografii na stronie internetowej czy też w książce, nie oznacza, że może np. opublikować ?pół zdjęcia?. Na przykład tak:

„Pół zdjęcie”

Integralność utworu, to nie tylko kwestia nowej kompozycji (bo czymże jest pokazanie połowy zdjęcia?), ale także np. publikowanie kolorowego zdjęcia jako czarno-białe, usunięcie istotnych elementów zdjęcia.

(c) Andrzej Gąsiorowski – W Palencii III BW

To zdjęcie akurat też jest w wersji przesłanej przez Andrzeja, jednak w przypadku, gdybym zrobił to ja, zapewne doszłoby do ingerencji w utwór. Przypomnę pewien fragment (wiem, już trzeci raz to robię 😉 z monografii R. Sarbińskiego ?Utwór fotograficzny i jego twórca w prawie autorskim?.

?Specyfika fotografii nakazuje traktować twórcę dzieła fotograficznego jako twórcę fotograficznego dzieła zależnego w trzech sytuacjach. Po pierwsze, tworząc fotografię w oparciu o cudzy scenariusz, autor kreuje dzieło zależne ? fotograficzne opracowanie scenariusza.  Po drugie, fotograf wybierając określony fragment rzeczywistości, może podjąć decyzję o umieszczeniu w swoim obrazie cudzego dzieła w całości lub części. Wówczas można rozważać dzieło fotograficzne jako dzieło zależne w stosunku do przedmiotu fotografowania. Po trzecie, wykonywanie obróbki fotograficznej, tradycyjnej lub cyfrowej, i stosowanie efektów specjalnych stwarza doskonałe pole do opracowania cudzego obrazu fotograficznego, a dokonująca jej inna osoba niż autor pierwotnej rejestracji może stać się twórcą fotograficznego dzieła zależnego.?

Biorąc pod uwagę  cytowany fragment należy uznać, że konwersja zdjęcia na czarno-białe przez inną osobę niż autor powoduje, że możemy mieć do czynienia z utworem zależnym.  O skutkach bawienia się PS-em na cudzych zdjęciach pisałem w ?Ludzie listy piszą?.
W dyskusji z Andrzejem zaproponowałem mu swoją wizję zdjęcia. Prezentowana poniżej.

(c) dar_wro „Utwór zależny”

 W wyniku dosyć drastycznego zastosowania narzędzia Perspective Crop Tool w CS6 powstał zupełnie nowy utwór. Stałem się autorem utworu fotograficznego, nie biorąc do ręki aparatu. Cuda jakieś chyba! Jest to utwór zależny, który powstał na podstawie cudzego utworu. Komu przysługują osobiste i majątkowe prawa autorskie do tego zdjęcia?  Andrzejowi czy mnie? Zapewne wiele osób oglądając czołówkę filmu  zwróciło uwagę na napis lub informację czytaną przez lektora ?Scenariusz XY na podstawie powieści WZ pod tytułem ?AB? . To jest identyczna sytuacja, nowy utwór jest mojego autorstwa, ale powstał na podstawie utworu Andrzeja. Jeżeli więc ktoś będzie z niego korzystał bez uzyskania stosownego uprawnienia, to będzie naruszał moje, a nie Andrzeja prawa. To ja, a nie Andrzej, jestem legitymowany do dochodzenia roszczeń wobec naruszyciela.

Art. 2. 1. Opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego.

Elżbieta Traple w ?Prawo autorskie i pokrewne. Komentarz? podkreśla, że ?Źródłem nabycia autorskiego prawa do utworu zależnego jest stworzenie opracowania, a nie zezwolenie twórcy oryginału. Już więc z chwilą stworzenia opracowania jego twórca uzyskuje całość autorskich praw osobistych i majątkowych.?

Ale czy ja mogłem tak po prostu sobie cudze zdjęcie ?przerobić? na swoje? Dla celów do szuflady lub na ścianę w sypialni tak, natomiast jeżeli bym je publikował, sprzedawał, wystawił na stocku bez zgody Andrzeja, to naruszam jego prawa, jako autora utworu pierwotnego (dla uspokojenia Waszych sumień od razu powiem, że dla celów niniejszego wpisu mam zgodę autora na ingerowanie w jego utwory).

Art. 2.2. Rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od zezwolenia twórcy utworu pierwotnego (prawo zależne), chyba że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego wygasły.

Wracając jeszcze do ?Pół zdjęcia?. Może się okazać, że nie będzie ono w pewnych sytuacjach ingerowaniem w integralność utworu, a powstanie nowy utwór, będący utworem zależnym (zapewne nie w przedstawionym przeze mnie przykładzie). W każdym razie należy pamiętać, że jakiekolwiek rozporządzanie utworem zależnym lub korzystanie z niego bez zgody autora utworu pierwotnego jest bezprawne.

Swoje zdjęcie Andrzej zrobił w Palencia. Jeżeli po zobaczeniu jego fotografii wsiadłbym w samolot i zrobił ?moje zdjęcie?, to mielibyśmy do czynienia z inspiracją, a nie utworem zależnym. Bez proszenia się mógłbym ze zdjęciem robić wszystko, co mi się żywnie podoba 😉 .

Czas na małe podsumowanie:

  • To, że nabywca nabył autorskie prawa majątkowe do zdjęcia na wszystkich możliwych polach eksploatacji, nie oznacza, że może ingerować w zdjęcie. Integralność utworu to cecha związana z osobistymi prawami autorskimi. Jeżeli jesteś nabywcą, to warto w umowie zastrzec, w jakim zakresie przysługuje Ci prawo do ingerencji.
  • Nabycie majątkowych praw autorskich do zdjęcia nie jest jednoznaczne z prawem wykonywania prawa zależnego. Zgodnie z art. 46 Ustawy ?Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, twórca zachowuje wyłączne prawo zezwalania na wykonywanie zależnego prawa autorskiego, mimo że w umowie postanowiono o przeniesieniu całości autorskich praw majątkowych?.

12 maja 2013 8 komentarzy
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Odremontowany Hotel Monopol we Wrocławiu i ul. Świdnicka
AutorstwoUtwór

Utwory osierocone po polsku

przez dar_wro 9 maja 2013
dar_wro

Temat utworów osieroconych poruszony w ?Strach ma wielkie oczy, czyli o utworach osieroconych? w kontekście proponowanych rozwiązań brytyjskich zapewne jest interesujący z punktu widzenia planów legislacyjnych w Polsce.  Pytał o to między innymi Piotr.

Wygląda na to, że na dzień dzisiejszy nie ma jeszcze projektu ustawy, a ministerstwo ?rozpoznaje pole?. W dniu 27 marca 2013 r. odbyło się Forum Prawa Autorskiego, na którym dyskutowano m.in. kwestie utworów osieroconych. Po tymże forum został wysłany do uczestników kwestionariusz (całość znajdziecie tutaj), w którym zadano moim zdaniem kilka groźnie brzmiących pytań, które sugerowałyby, że rozważane są rozwiązania legislacyjne, idące w kierunku propozycji brytyjskich. Żeby nie być gołosłownym, przytoczę kilka z pytań, jakie zostały postawione.
Pytanie nr 3
Jakie rodzaje utworów powinny zostać objęte zakresem regulacji polskiej? Czy są kategorie utworów w stosunku do których przeprowadzenie postępowań poszukiwawczych byłoby utrudnione lub niemożliwe?
Pytanie nr 5
Czy katalog podmiotów, które będą mogły korzystać z dzieł osieroconych w Polsce powinien być ograniczony jedynie do tych, które są wskazane w dyrektywie? Jakie podmioty powinny być brane pod uwagę przez polskiego ustawodawcę?
Pytanie nr 6
Czy przepisy polskie powinny ograniczyć się jedynie do umożliwienia korzystania z dzieł osieroconych w sposób niekomercyjny? Czy dopuszczenie przez ustawodawcę korzystania w sposób komercyjny z dzieł osieroconych powinno być w jakikolwiek sposób ograniczone?
Pytanie nr 7
W zakresie wykraczającym poza dozwolony użytek przewidziany przepisami dyrektywy, jaka powinna być forma, w której udzielana byłaby zgoda na korzystanie z dzieł osieroconych? Który z przedstawionych modeli licencjonowania, rozszerzonych licencji zbiorowych czy licencji obligatoryjnych zdaniem Państwa jest bardziej dostosowany do warunków rynku polskiego?

Adresaci kwestionariusza mieli czas do 30 kwietnia br. na udzielenie odpowiedzi na wszystkie 21 pytań, które zgodnie z  deklaracjami ministerstwa ?będą niezwykle pomocne przy projektowaniu przepisów dotyczących zasad korzystania z utworów osieroconych i zapewnienia szerszego dostępu do dzieł niedostępnych w handlu?. Czas pokaże, jak będzie wyglądać projekt zmian w ustawie. W każdym razie trzeba trzymać rękę na pulsie. F-LEX na pewno będzie śledził poczynania dotyczące zmian prawa w tym zakresie i na bieżąco Was o wszystkim informował.

PS. W każdym razie może my również jak Noton będziemy zmuszeni w celach prewencyjnych ?znakować zdjęcia?.

9 maja 2013 7 komentarzy
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Zachód słońca nad morzem w Lazzaro (Kalabria)
TwórcaUtwór

Strach ma wielkie oczy, czyli o utworach osieroconych

przez dar_wro 30 kwietnia 2013
dar_wro

Uwaga! Na końcu wpisu znajdziecie update z 01.05.2013

David Noton już poinformował i przeprosił za to, że będzie ?znakował? wszystkie swoje publikowane zdjęcia w obawie przed uznaniem ich za utwory osierocone. Z informacji jakie pojawiają się w Internecie wynika,  że w Wielkiej Brytanii prowadzone są prace w parlamencie nad zmianą regulacji w zakresie utworów osieroconych, które to regulacje mogłyby doprowadzić do uznania nieoznaczonej fotografii za utwór osierocony. Za chwilkę może się okazać, że jest to nie tylko problem Notona, czy poddanych Jej Królewskiej Mości. Prace legislacyjne w Londynie są bowiem skutkiem prawodawstwa europejskiego (w dniu 25 października 2012 r. została przyjęta dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/28/UE w sprawie niektórych dozwolonych sposobów korzystania z utworów osieroconych (Dz.U.UE.L.2012.299.5)). Państwa członkowskie (czytaj także Polska) są zobowiązane do wdrożenia nowych przepisów do  ustawodawstwa krajowego w terminie do dnia 29 października 2014 r.

Kontynuuj czytanie

30 kwietnia 2013 8 komentarzy
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Nowszy post
Starszy post

Autor

Autor

dar_wro

Dzień dobry! To ja jestem autorem tego całego zamieszania, które kryje się pod "F-LEX. Prawo i Fotografia". F-LEX jest blogiem, na którym dochodzi do zderzenia "artystycznych wizji" z rzeczywistością prawnych zawiłości. Jest to niekomercyjne przedsięwzięcie prawnika fotoamatora, który pewnego dnia biorąc do ręki aparat uzmysłowił sobie, ile kłopotów może spowodować robienie i publikowanie zdjęć. Pozdrawiam wszystkich zaglądających. Darek (dar_wro)

Najnowsze wpisy

  • Szpiedzy się śmieją, a fotograf pójdzie siedzieć, czyli rzecz o zakazie fotografowania

    22 kwietnia 2025
  • Cecha fotografii

    4 listopada 2021
  • Zgoda na publikację wizerunku i jej cofnięcie

    15 września 2019
  • Fotograficzna recepta na utwór

    20 sierpnia 2019

Kategorie

Bądźmy w kontakcie

Facebook Twitter Instagram Email Vimeo 500px

Szturchaniec fotograficzny

  • Wesołych Świąt!

    Wszystkiego świątecznego, wiosennych spacerów z aparatem, fotogenicznych zajączków, radosnych mazurków i miłych spotkań życzą Ewa & Piotr

@2011-2025
www.f-lex.pl Wszelkie prawa zastrzeżone.


Powrót do góry
Zarządzaj zgodą
Aby zapewnić jak najlepsze wrażenia, korzystamy z technologii, takich jak pliki cookie, do przechowywania i/lub uzyskiwania dostępu do informacji o urządzeniu. Zgoda na te technologie pozwoli nam przetwarzać dane, takie jak zachowanie podczas przeglądania lub unikalne identyfikatory na tej stronie. Brak wyrażenia zgody lub wycofanie zgody może niekorzystnie wpłynąć na niektóre cechy i funkcje.
Funkcjonalne Zawsze aktywne
Przechowywanie lub dostęp do danych technicznych jest ściśle konieczny do uzasadnionego celu umożliwienia korzystania z konkretnej usługi wyraźnie żądanej przez subskrybenta lub użytkownika, lub wyłącznie w celu przeprowadzenia transmisji komunikatu przez sieć łączności elektronicznej.
Preferencje
Przechowywanie lub dostęp techniczny jest niezbędny do uzasadnionego celu przechowywania preferencji, o które nie prosi subskrybent lub użytkownik.
Statystyka
Przechowywanie techniczne lub dostęp, który jest używany wyłącznie do celów statystycznych. Przechowywanie techniczne lub dostęp, który jest używany wyłącznie do anonimowych celów statystycznych. Bez wezwania do sądu, dobrowolnego podporządkowania się dostawcy usług internetowych lub dodatkowych zapisów od strony trzeciej, informacje przechowywane lub pobierane wyłącznie w tym celu zwykle nie mogą być wykorzystywane do identyfikacji użytkownika.
Marketing
Przechowywanie lub dostęp techniczny jest wymagany do tworzenia profili użytkowników w celu wysyłania reklam lub śledzenia użytkownika na stronie internetowej lub na kilku stronach internetowych w podobnych celach marketingowych.
Zarządzaj opcjami Zarządzaj serwisami Zarządzaj {vendor_count} dostawcami Przeczytaj więcej o tych celach
Zobacz preferencje
{title} {title} {title}
F-LEX
  • Ogólne
  • Wizerunek
  • Prawo Autorskie
  • Moje zdjęcia
  • O mnie