Przezorny zawsze zabezpieczony

28

Co niektórzy zaczęli delikatnie sugerować to tu, to tam, że staram się bronić ACTA. Jeżeli ktoś ma takie odczucie, to jest ono bardzo mylne. Jedyne co robię, to nie daję się ponieść ogólnej histerii oraz analizuję, porównuję i wyciągam wnioski. Czasem trzeba być za, a nawet przeciw, jak mawiał Prezydent Wałęsa. Jednak żeby była pełna jasność, F-LEX nie jest ani za cenzurowaniem blogów, forów i internetu, ani za przeczesywaniem sieci przez urzędników. Tyle oświadczeń, teraz do roboty. 🙂 Oczywiście ACTA będą, bo się wpisują w tematykę bloga.

Dzisiaj o możliwości zabezpieczenia swoich praw, jeszcze przed wytoczeniem procesu sądowego. Czy u nas obowiązują regulacje dotyczące zabezpieczenia roszczeń, o których mowa również w ACTA? Obowiązują i to nie od wczoraj. Instytucja taka przewidziana jest zarówno w Ustawie, jak i w kodeksie postępowania cywilnego. W ramach postępowania zabezpieczającego na podstawie art. 80 ust. 1 Ustawy sąd może między innymi:

1. zabezpieczyć dowody,
2. zobowiązać naruszającego do udzielenia informacji i udostępnienia określonej przez sąd dokumentacji mającej znaczenie dla roszczeń
3. zobowiązać inną osobę niż naruszający do udzielenia informacji, które mają znaczenie dla roszczeń, o pochodzeniu, sieciach dystrybucji, ilości i cenie towarów lub usług naruszających autorskie prawa majątkowe, jeżeli stwierdzono, że osoba ta (i) posiada towary naruszające autorskie prawa majątkowe lub (ii) świadczy usługi wykorzystywane w działaniach naruszających autorskie prawa majątkowe.

Przepis art. 80 ust. 1 Prawa autorskiego reguluje w sposób szczególny dwie instytucje unormowane w Kodeksie postępowania cywilnego – zabezpieczenie dowodu (art. 80 ust. 1 pkt 1) i zabezpieczenie powództwa (art. 80 ust. 1 pkt 3) oraz powołuje nową, nieznaną kpc instytucję tzw. żądania informacyjnego (art. 80 ust. 1 pkt 2) (Sąd Apelacyjny w Warszawie, sygn. akt I Acz 229/96).

Żeby wniosek był rozpatrzony pozytywnie, wnioskodawca musi uprawdopodobnić swoje roszczenie, w innym wypadku sąd z pewnością go oddali.

Przepis art. 80 ust. 1 ustawy z 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych w zakresie, w jakim dotyczy zabezpieczenia roszczeń, ma charakter szczególny w odniesieniu do art. 730-757 k.p.c. Nie oznacza to wszakże, iż wnioskodawca zwolniony jest od wykazania przesłanek, przewidzianych w art. 730(1) k.p.c., tj. wiarygodności roszczenia oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia (Sąd Apelacyjny w Szczecinie, sygn. akt I Acz 1162/05).

Mając na uwadze fakt, że zabezpieczenie może skutkować powstaniem ewentualnej szkody (jeżeli w wyniku procesu okazałoby się, że powód nie miał racji), dla zabezpieczenia ewentualnych roszczeń, sąd może uzależnić wydanie postanowienia o zabezpieczeniu od złożenia stosownej kaucji.

Polskie przepisy są zgodne w tym zakresie z prawem unijnym, a dokładnie z Dyrektywą 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego I Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej.

PS. 29.01.12. Dyskusja pod wpisem pokazuje, że muszę coś uszczegółowić. Wpis dotyczy kwestii związanych z dochodzeniem praw przed sądem cywilnym. Nikt nikomu raczej komputerów, dysków czy aparatów nie będzie zabierał. Inaczej może sprawa się potoczyć w sytuacji, gdy będzie prowadzone postępowanie karne. Polecam lekturę art. 217 k.p.k.

Jak zawsze na koniec garść paragrafów 🙂

Art. 80. 1. Sąd właściwy do rozpoznania spraw o naruszenie autorskich praw majątkowych miejsca, w którym sprawca wykonuje działalność lub w którym znajduje się jego majątek, także przed wytoczeniem powództwa rozpoznaje, nie później niż w terminie 3 dni od dnia złożenia w sądzie, wniosek mającego w tym interes prawny:
1) o zabezpieczenie dowodów oraz o zabezpieczenie związanych z nimi roszczeń;
2) o zobowiązanie naruszającego autorskie prawa majątkowe do udzielenia informacji i udostępnienia określonej przez sąd dokumentacji mającej znaczenie dla roszczeń, o których mowa w art. 79 ust. 1;
3) o zobowiązanie innej niż naruszający osoby do udzielenia informacji, które mają znaczenie dla roszczeń, określonych w art. 79 ust. 1, o pochodzeniu, sieciach dystrybucji, ilości i cenie towarów lub usług naruszających autorskie prawa majątkowe, jeżeli:
a) stwierdzono, że posiada ona towary naruszające autorskie prawa majątkowe, lub
b) stwierdzono, że korzysta ona z usług naruszających autorskie prawa majątkowe, lub
c) stwierdzono, że świadczy ona usługi wykorzystywane w działaniach naruszających autorskie prawa majątkowe, lub
d) została przez osobę określoną w lit. a, b lub c wskazana jako uczestnicząca w produkcji, wytwarzaniu lub dystrybucji towarów lub świadczeniu usług naruszających autorskie prawa majątkowe,
a powyższe działania mają na celu uzyskanie bezpośrednio lub pośrednio zysku lub innej korzyści ekonomicznej, przy czym nie obejmuje to działań konsumentów będących w dobrej wierze.
2. Sąd, dopuszczając dowód lub rozpoznając wnioski, o których mowa w ust. 1, zapewnia zachowanie tajemnicy przedsiębiorcy i innych tajemnic ustawowo chronionych.
3. Od obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, może uchylić się ten, kto według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego mógłby jako świadek odmówić zeznań lub odpowiedzi na zadane mu pytanie.
4. W uzasadnionych przypadkach sąd może uzależnić wydanie postanowienia o zabezpieczeniu dowodów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, od złożenia kaucji.
5. Zażalenia na postanowienia sądu w sprawach, o których mowa w ust. 1, sąd rozpoznaje w terminie 7 dni.
6. Do zabezpieczenia dowodów stosuje się odpowiednio art. 733, art. 742 i art. 744-746 Kodeksu postępowania cywilnego.

Kodeks postępowania cywilnego
Art. 730(1). § 1. Udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.
§ 2. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.
§ 3. Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę.

Kodeks postępowania karnego

Art. 217. § 1. Rzeczy mogące stanowić dowód w sprawie lub podlegające zajęciu w celu zabezpieczenia kar majątkowych, środków karnych o charakterze majątkowym albo roszczeń o naprawienie szkody należy wydać na żądanie sądu lub prokuratora, a w wypadkach niecierpiących zwłoki – także na żądanie Policji lub innego uprawnionego organu.
§ 2. Osobę mającą rzecz podlegającą wydaniu wzywa się do wydania jej dobrowolnie.
§ 3. W razie zatrzymania rzeczy stosuje się odpowiednio przepis art. 228. Protokołu można nie sporządzać, jeżeli rzecz załącza się do akt sprawy.
§ 4. Jeżeli wydania żąda Policja albo inny uprawniony organ działający we własnym zakresie, osoba, która rzecz wyda, ma prawo niezwłocznie złożyć wniosek o sporządzenie i doręczenie jej postanowienia sądu lub prokuratora o zatwierdzeniu zatrzymania, o czym należy ją pouczyć. Doręczenie powinno nastąpić w terminie 14 dni od zatrzymania rzeczy.
§ 5. W razie odmowy dobrowolnego wydania rzeczy można przeprowadzić jej odebranie. Przepisy art. 220 § 3 i art. 229 stosuje się odpowiednio.